k) Lege provinziala di 16 de jügn dl 2017, n. 61)
Lege provinziala sön i museums y les coleziuns

(1)  Chësta lege regolamentëia le sostëgn di museums publics y privac, sciöche ince dles coleziuns publiches y privates dl Südtirol.

(2)  Aladô de chësta lege é i museums y les coleziuns istituziuns permanëntes de ütl publich, davertes por la jënt, al sorvisc dla sozieté y de so svilup tl Südtirol. Chëstes istituziuns cumpra, conservëia a na moda profescionala, stüdia, esponn y trasmët cun metodes atuales, por fins de stüde, formaziun y aurela cörta, testemonianzes materiales y nia materiales dl’umanité y de so ambiënt relevantes por la storia locala y le svilup sozial dla provinzia de Balsan. I museums y les coleziuns n'á nia fins de davagn y laora aladô dl Codesc etich dl Consëi internazional di museums (ICOM).

(1)  La Provinzia sostëgn i museums y les coleziuns cun chisc fins:

1. conservé y acuisí bëgns naturai y culturai materiai y imateriai mobii de interes por la provinzia y i mëte a desposiziun de museums y coleziuns aladô de so compit formatif;
   
2. renforzé y mantigní via ti zitadins y tles zitadines la consapevolëza dla storia, dla natöra y dla cultura, y l’importanza di trëi lingac dla provinzia, sciöche ince dla varieté linguistica y culturala tl raiun, conzedon y sostignin l’azes ai bëgns naturai y culturai de dötes les porsones che vir tl Südtirol;
   
3. reconësce y sostigní i museums sciöche istituziuns de formaziun y inrescida de gran importanza soziala, i ajuntan tla strategia dl aprendimënt permanënt;
   
4. mëte sö museums cun coleziuns de interes publich;
   
5. mëte sö y manajé museums de proprieté provinziala;
   
6. sostigní le contribut che museums y coleziuns dá por fá crësce l’atrativité dl Südtirol a livel formatif, scientifich, economich y turistich;
   
7. ti dé ai museums y ales coleziuns n profil y na posiziun tlers;
   
8. sostigní da n punt d'odüda spezialistich y finanziar i museums y les coleziuns dl Südtirol che ademplësc i standarg cualitatifs preodüs ti criters d'aplicaziun por sostigní l'ativité y i investimënc di museums, aprová cun deliberaziun dla Junta provinziala;
   
9. definí mosöres intermuseales sciöche pesć museai o mersces de cualité museala por n svilup cualitatif de düc i museums dl Südtirol;
   
10. sostigní mosöres de formaziun y ajornamënt por la profescionalisaziun dles competënzes fondamentales tl setur dla museologia y dla mediaziun culturala;
    
11. renforzé la colaboraziun daite dal panorama museal provinzial;
    
12. sce al vá debojëgn incorajé y sostigní proiec museai interregionai;
    
13. adoré na strategia de digitalisaziun di bëgns culturai mobii por la conservaziun dl patrimone, la trasparënza y l'azes alisiré ai museums y ales coleziuns publiches y privates;
    
14. mëte a desposiziun digitalmënter i bëgns culturai mobii dla Provinzia y fá a na moda che an ti röies pormez tres mostres virtuales sön le portal Bëgns culturai tl Südtirol (BIA/KIS).
    

(1)  Por la musealisaziun y trasmisciun dla cultura y dla storia, sciöche ince di bëgns artistics y culturai importanc, pó la Junta provinziala mëte sö museums provinziai sön la storia, la cultura, l’ert, la natöra y la tecnica dl Südtirol.

(1)  I museums provinziai é istituziuns de formaziun partezipatives che porta pro ala divulgaziun y ala mediaziun culturala por na sozieté democratica y pazifica. Ai:

1. rapresentëia la storia dl Südtirol y mostra sö süa identité y autonomia dal punt d'odüda de düc trëi i grups linguistics;
   
2. tëgn sö, en colaboraziun cun d'atri museums y d'atres coleziuns publiches y privates dl Südtirol, la memoria materiala y nia materiala dl raiun;
   
3. svilupëia n profil coletif, profii museai individuai y conzec d'esposiziun y i armonisëia danter ëi, sciöche ince cun chi di atri museums y dles atres coleziuns dl Südtirol y de d'atres strotöres tl cheder dl’Euregio;
   
4. fej inrescides, dantadöt sön i ogec, y colaborëia cun d'atres istituziuns d'inrescida dla Provinzia y sura chësta fora;
   
5. ti trasmët ala popolaziun y a che che vá a ti ciaré la storia, la cultura, la natöra y l'identité dl Südtirol te formes y cun stromënc atuai, dantadöt tres mostres y publicaziuns, informaziuns y conescënzes sön tematiches che reverda la sozieté;
   
6. fej a na moda che al sides poscibl y sostëgn, a na moda adatada ai grups de destinaziun, l’azes ala cultura da pert de dötes les classes dla popolaziun, dötes les etés y i gëni, tignin dantadöt cunt dles families y dla jonëza;
   
7. sostëgn cun sües conescënzes spezialistiches i atri museums y les atres coleziuns dl Südtirol, pitan consulënza y sorvisc;
   
8. ti fornësc al’aministraziun provinziala consulënza por la conservaziun y la deponüda de operes artistiches mobiles dla Provinzia.
   

(1)  La gestiun y l’aministraziun di museums provinziai ti vëgn surandades al’Aziënda Museums provinziai.

(2)  L’Aziënda Museums provinziai é n ënt stromental dla Provinzia. La Junta provinziala stabilësc la denominaziun, i organs y i compic dl’Aziënda.

(3)  L’Aziënda Museums provinziai á n'autonomia patrimoniala y contabla.  2)

(4)  Les deliberaziuns sön le bilanz de previjiun, sües mudaziuns y le cunt consuntif anual vëgn aprová dala Junta provinziala. 3)

(5)  L’Aziënda Museums provinziai pó paié fora prestaziuns comerziales a terzi y ti conzede dërc a chisc ultims, sce al toca avisa pro sü compic y ne preiudichëia nia so ademplimënt. L’Aziënda pó dantadöt :

1. pité prestaziuns a museums, coleziuns y d'atres istituziuns di seturs culturai y formatifs;
   
2. gestí, sön inciaria dla Provinzia, aziëndes che á sciöche oget ativités museales;
   
3. mëte a desposiziun de terzi bëgns culturai, frabicac o d'atri imobii o conzede dërc sön chisc.
   

(6)  Tl respet dles desposiziuns preodüdes dal coma 1, pó le Museum d'Ert Moderna y Contemporanea gní gestí ince da n ënt de dërt privat.

(1)  La Provinzia paia para i cosć d'eserzize dl’Aziënda y di museums provinziai y les spëises por l’ampliamënt dl patrimone cun contribuc anuai preodüs tl cheder dla programaziun trienala.

(2)  Le stanziamënt, da scrí ite vigni ann tl bilanz de previjiun trienal dla Provinzia por i fins nominá, vëgn autorisé dala lege finanziaria anuala.

(3)  L’Aziënda Museums provinziai se chir ressurses implü dantadöt tres:

1. entrades che vëgn dala gestiun di museums;
   
2. entrades che vëgn da prestaziuns comerziales y dala conzesciun de dërc;
   
3. contribuc che vëgn da sponsors;
   
4. donaziuns de terzi.
   

(1)  L’Aziënda Museums provinziai á n so organigram aprové dala Junta provinziala

(2)  L’Aziënda Museums provinziai laora cun personal metü a desposiziun dala Provinzia o cun personal tut sö diretamënter cun prozedöra de seleziun, a chël che al vëgn apliché le contrat coletif de referimënt.

(3)  Ai direturs y ales direturies di museums vëgnel apliché le tratamënt iuridich y economich di direturs y dles direturies d’ofize aladô dles desposiziuns dla lege provinziala di 21 de messé dl 2022, n. 6, y di contrac coletifs varënc por le personal dirigënt dla Provinzia. 4)

(1)  La Provinzia pó ti surandé i ogec de sües coleziuns ai museums provinziai.

(2)  Te caji motivá pó la Provinzia ti impresté permanentamënter ogec de sües coleziuns a d'atri museums y a d'atres coleziuns.

(1)  La Provinzia pó ti dé en verda ai museums provinziai i imobii por i museums provinziai.

(1)  La Junta provinziala pó sostigní museums y coleziuns de ënc publics, de assoziaziuns y de privac tres la conzesciun de contribuc y de d'atri sostëgns por süa costituziun, por l’ativité ordinara, por investimënc, por l’acuisiziun y la restauraziun de ogec da coleziun.

(2)  Al pó gní sostigní ince assoziaziuns de museums che ti pita a sü assoziá consulënza y sorvisc por mioré la cualité museala y la rapresentanza di interesc.

(3)  Les alisiraziuns economiches pó ince orëi dí mëte a desposiziun sorvisc y locai publics debann o a bun prisc y impresté ogec d’aredamënt o ogec museai.

(4)  L’Ofize Museums y inrescida museala sostëgn i benefiziars/les benefiziares dles alisiraziuns ti pitan ince consulënza, ajornamënt y conescënzes spezifiches, y organisëia proiec y scomenciadies por cherié rëis y por la profescionalisaziun.  5)

(5)  Al pó ma gní sostigní i museums y les coleziuns che:

1. é d'interes publich y ti corespogn ai fins generai dla Provinzia por sostigní i museums aladô dl articul 2;
   
2. é regolarmënter daverc al publich te orars de daurida lasciá alsavëi a na moda trasparënta;
   
3. é conforms ai standarg de cualité por museums y coleziuns, definis dala Junta provinziala ti criters d'aplicaziun che alda lapró;
   
4. dá jö domandes de conzesciun de contribut cun döta la documentaziun preodüda ti criters d'aplicaziun por le sostëgn di museums y dles coleziuns.
   

(6)  Les tomanzes y i termins por la licuidaziun dles alisiraziuns economiches da pert dl Ofize Museums y inrescida museala gnará fissá poscibilmënter a na moda da tigní cunt dla programaziun di museums y dles coleziuns che á fat domanda; cun chësc dessel gní smendrí le plü che ara vá l’assunziun de credic da pert de damandanc/damantantes, aspetan la licuidaziun dles alisiraziuns.  6) 

(7)  Por garantí la segurëza dla programaziun por i majeri museums, cun so personal, pól gní desponü cun provedimënt motivé spëises a ciaria de alplü trëi eserzizi finanziars indolater.

(1)  La Junta provinziala nominëia, por le tëmp dla legislatöra y sön proposta dl assessur provinzial competënt/dl’assessuria provinziala competënta, n Consëi di museums che é n organ consultif por l'orientamënt de politica museala. Le Consëi di museums é metü adöm da altamo set componënc, danter chisc l'assessur provinzial competënt/assessuria provinziala competënta, che é a ce y i assessurs competënc/les assessuries competëntes por les ativités culturales o les porsones che ai/ares á deleghé. Tl cheder de süa ativité, dá jö le Consëi di museums arac sön les materies dades dant ti articui 4 y 10.

(2)  Le Consëi di museums é metü adöm da porsones spezialisades en materia de museums da na esperiënza cumproada y da esperc/espertes ti seturs dla cultura y dla formaziun, sciöche ince da n rapresentant espert/na rapresentanta esperta che vëgn dal setur cultural y formatif nominé/nominada dal Consëi di Comuns.

(3)  Le Consëi di museums pó ince se partí ite te sotcomisciuns o iuries, nominades dala Junta provinziala, y cherdé ite sce al vá debojëgn, spezialisć esterns/spezialistes esternes o rapresentanc/rapresentantes de organisaziuns esternes.

(4)  Le Consëi di museums proponn i sogec che pó benefizié dles alisiraziuns trienales preodüdes dal articul 10, coma 7.

(5)  Le Consëi di museums proponn i davagnadus di pesć museai scrić fora dala Provinzia y dla merscia de cualité museala.

(6)  Le Consëi di museums s'incunta altamo un n iade al ann y sües sentades é publiches.

(7)  Ai componënc y al secreter/ala secreteria dl Consëi di museums, dles sotcomisciuns y dles iuries ti vëgnel paié les indenités de presënza y al ti vëgn retü i sorvisc foradecá preodüs dales desposiziuns provinziales varëntes en materia, sce al ti speta.

(1)  Les coleziuns privates d'interes publich pó gní metüdes sot a sconanza dala Junta provinziala, sön proposta dla Repartiziun provinziala Bëgns culturai. Les coleziuns che vëgn metüdes sot a sconanza vëgn sotmetüdes ala verda dla Repartiziun provinziala Bëgns culturai.

(2)  Por la restrotoraziun di ogec metüs sot a sconanza, pó la Repartiziun provinziala Bëgns culturai conzede contribuc aladô dl articul 5-ter dla lege provinziala di 12 de jügn dl 1975, n. 26, y mudaziuns suandëntes.

(3)  Le proprietar/La proprietara y bel anfat che che á öna dles cosses metüdes sot a sconanza mëss ti lascé alsavëi ala Junta provinziala vigni at, a paiamënt o debann, che trasferësc, daldöt o en pert, la proprieté o la detenziun. Sce le trasferimënt vëgn a se le dé porvia de mort, ti speta le dovëi de comunicaziun ai arpadus/ales arpadësses.

(4)  Tl caje de alienaziun a paiamënt pó la Junta provinziala cumpré la cossa al medemo prisc stabilí tl at d'alienaziun. Sce la cossa vëgn alienada cun d'atres cosses por na soma sora, vëgn le prisc determiné dala Junta provinziala.

(5)  Sce le venditur/la vendituria n'azetëia nia le prisc determiné dala Junta provinziala, vëgn le prisc stabilí a na moda incontestabla y irevocabla da na comisciun metüda adöm da trëi mëmbri; un nominé dala Junta provinziala, un dal venditur/dala vendituria y le terzo a öna danter les döes perts; sce les perts ne röia nia a n'acordanza te 15 dis, vëgn le terzo mëmber nominé dal Presidënt/dala Presidënta dl Tribunal sön domanda de öna dles perts. Sce la Junta provinziala eserzitëia le dërt de precumpra sön perts dles cosses alienades, pó le compradú/la cumpradëssa se trá zoruch dal contrat.

(6)  Le dërt de precumpra mëss gní eserzité tl tëmp de dui mëisc dala data dla comunicaziun. Te chësc tëmp n'á le contrat degöna faziun aspetan l'adoranza poscibla dl dërt de precumpra y le venditur/la vendituria ne pó nia dé inant la cossa. La proprieté ti passa ala Provinzia le de dl provedimënt cun chël che al vëgn eserzité la precumpra. Les clausoles dl contrat d'alienaziun ne vincolëia nia la Provinzia.

(7)  La Junta provinziala pó, do avëi aldí le diretur/la direturia dla Repartiziun provinziala Bëgns culturai, proibí l’alienaziun di museums y dles coleziuns de proprieté privata sotmetüs a lian de sconanza, sce al danejëia süa conservaziun o preiudichëia l'adoranza publica.

(1)  Te sis mëisc dal’aprovaziun de chësta lege, emanëia la Junta provinziala i criters d'aplicaziun por le sostëgn de museums y coleziuns.

(1)  I cosć che vëgn dal’atuaziun de chësta lege, che é de 11.457.000,00 euro, vëgn curis, pian ia dal 2017, tres le smendrimënt corespognënt dl’autorisaziun de spëisa dla lege provinziala di 23 d'agost dl 1988, n. 38, y mudaziuns suandëntes (misciun 5, program 2, titul 1: 11.020.000,00 euro; misciun 5, program 2, titul 2: 437.000,00 euro).

(1)  La lege provinziala di 23 d'agost dl 1988, n. 38 y mudaziuns suandëntes, vëgn abrogada.

Chësta lege gnará publicada tl Boletin Ofizial dla Regiun. Vignun y vignöna a chël che al ti speta mëss la respeté y la fá respeté sciöche lege dla Provinzia.