a) Lege Provinziala di 1 de agost dl 1978, n. 461)
Provedimënć che reverda i invalig zivii, i verc zivii y i surć 2)

(1) Tl’aplicaziun dl articul 4 dl D.P.R. di 28 de merz dl 1975, n. 469, sostituësc les desposiziuns de chësc titul, tla provinzia de Balsan, les leges di 26 de mà dl 1970, n. 381, di 27 de mà dl 1970, n. 382 y di 30 de merz dl 1971, n. 118, y mudaziuns y integraziuns suandëntes, por döt ći che reverda les prestaziuns d’assistënza finanziara.

(2) Te dötes les desposiziuns provinziales varëntes vëgn la parora “ström” baratada fora cun la parora “surt” y l’espresciun “ester ström” cun “surdité”. 3)

(1) Les porsones dades dant chilò dessot à le dërt da ciafè prestaziuns finanziares ales condiziuns indicades ti articui suandënć y en conscidraziun di bojëgns spezifics aladô dl handicap che vignun à:

1. i invalig zivii;
   
2. i verc zivii;
   
3. i surć. 2)
   

(1) Les prestaziuns finanziares é chëstes:

1. la ponsiun por invalig zivii totai;
   
2. la ponsiun por invalig zivii parziai;
   
3. la ponsiun por verc zivii totai;
   
4. la ponsiun por verc zivii che vëiga n pü’ de val’;
   
5. la ponsiun por surć; 2)
   
6. l’indenité d’acompagnamënt por invalig zivii daldöt nia abli;
   
7. l’ajunta dl mëis por invalig zivii parziai de mëndra eté; 4)
   
8. l’indenité d’acompagnamënt por verc zivii totai;
   
9. l’ajunta integrativa por verc zivii totai y por chi che vëiga n pü’ de val’;
   
10. l’indenité speziala por verc che vëiga n pü’ de val’;
    
11. l’indenité de comunicaziun por surć. 2)
    

(2) Les prestaziuns odüdes danfora da chësc articul ne po nia ti gnì passades inant a d’atres porsones.

(3) La ponsiun dada dant pro le coma 1, zifra 2) ne po nia gnì trata deboriada cun ponsiuns o ajuntes diretes por invalig che vëgn paiades fora dal’assiguraziun generala d’oblianza por invalig, por la vedlëza y les porsones romagnüdes indô de lauranć dependënć, da d’atres assiguraziuns che sostituësc, stlüj fora y integrëia la ponsiun por les porsones romagnüdes indô o da assiguraziuns speziales por comerzianć, artejans, paurs, mesaras y afitadins cun contrat parzial, dal’assiguraziun por minadus y gnanca cun ponsiuns de invalidité diretes paiades fora da d’atres casses y fonds de previdënza, cun laprò inće chi di profescionisć lëdi. 5)

(4)5)

(5) La prestaziun finanziara sot forma de ajunta dl mëis por invalig zivii parziai de mëndra eté é incompatibla cun le paiamënt di scioldi por le guern che vëgn conzedüs aladô dla lege provinziala di 1 d’otober dl 2007, n. 9. 6)

(1) Por ti podëi pormez ales prestaziuns ôl ester chëstes condiziuns generales:

1. la zitadinanza taliana;
   
2. la residënza tl Südtirol;
   
3. ne trà nia na ponsiun de vera o de sorvisc y gnanca n’indenisaziun por desgrazies sön le laûr da pert de aministraziuns publiches por le medemo handicap por chël che al vëgn fat domanda de prestaziun.
   

(2) Por ći che reverda la conzesciun dles prestaziuns nominades te chësta lege vëgn i zitadins de n stat che fej pert dla Comunité Europeica tratà anfat ai zitadins talians, sce ai à la residënza tl Südtirol y eserzitëia o eserzitâ n’ativité de laûr dependënta o autonoma tla Talia o fej pert de na familia de n laurant che à la zitadinanza de n stat dla Comunité Europeica. Chëstes condiziuns mëss gnì documentades cun n’autozertificaziun aladô dla lege di 4 de jenà dl 1968, n. 15. 7)

(1) La porsona che fej domanda mëss avëi un de chisc handicap por podëi se jovè de öna de chëstes prestaziuns:

1. la ponsiun por invalig zivii totai:
   
   1. n handicap dl corp da canche an nasc o ciafè dedô, inće cun carater progressif;
      
   2. desturbs psichics che vëgn da oligofrenies gaujades da desturbs organics o de metabolism;
      
   3. handicap mentai che vëgn da desturbs sensoriai o funzionai che à fat tan da limité te na manira totala o permanënta la capazité da laurè;
      
2. la ponsiun por invalig zivii parziai: un di handicap descrić pro la zifra 1 che à portè a na reduziun permanënta dla capazité da laurè de almanco le 74 porcënt;
   
3. la ponsiun por verc zivii totai:
   
   1. vercité totala, da capì sciöche manćianza totala dla capazité da odëi da trami i edli;
      
   2. vercité totala; chi che à ma la perzeziun dl’ambria y dla löm o dl movimënt dla man da trami i edli o dal miù edl;
      
   3. vercité totala: chi, a chi che al ti resta n ćiamp visual binocular sot al 3 porcënt;
      
4. la ponsiun por verc zivii che vëiga n pü’ de val’;
   
   1. capazité da odëi che romagn te trami i edli o tl miù edl de alplü 1/0, inće cun na coreziun;
      
   2. chi che à n ćiamp visual binocular che romagn sot al 10 porcënt;
      
5. la ponsiun por surć: surdité da canche an é nasciüs o ciafada tratan le crësce che à influenzè negativamënter la capazité normala da imparè a baié, ma sce la surdité n’à nia rajuns daldöt psichiches;
   
6. l’indenité d’acompagnamënt por invalig zivii daldöt nia abli: un di handicap descrić pro la zifra 1 de chësc coma, che à portè a n’ester nia plü bugn da se möie zënza l’aiüt permanënt de zacai o gnanca da fà les cosses da vigni dé y à porchël debojëgn de n assistënza permanënta;
   
7. l’ajunta dl mëis por invalig zivii parziai de mëndra eté; 8)
   
8. l’indenité d’acompagnamënt por verc zivii totai: les condiziuns descrites pro la zifra 3 de chësc coma;
   
9. l’ajunta integrativa por verc zivii: les condiziuns descrites pro les zifres 3 o 4 de chësc coma;
   
10. l’indenité speziala por verc che vëiga n pü’ de val’: les condiziuns descrites pro la zifra 4 de chësc coma;
    
11. l’indenité de comunicaziun por surć 2): les condiziuns descrites pro la zifra 5 de chësc coma.
    

(2) Por ći che reverda l’assistënza sozio-sanitara y la conzesciun dl’indenité d’acompagnamënt vëgn chës porsones aratades mutilades y invalides che à plü co 65 agn y che à tres dificoltês da fà i laûrs y ademplì les funziuns che na porsona cun chë eté messess ester bona da fà. 9)

(1) Les porsones che fej domanda mëss ademplì chëstes condiziuns d’eté por podëi se jovè dles prestaziuns desvalies:

1. por la ponsiun por invalig zivii totai: avëi complì 18 agn y ne avëi nia plü co 65 agn;
   
2. por la ponsiun por invalig zivii parziai: n’avëi nia plü co 65 agn;
   
3. por la ponsiun por surć 2): avëi plü co 18 agn.
   

(2) Por dötes les atres prestaziuns economiches odüdes danfora da chësta lege ne vëgnel nia stabilì limić d’eté mascimai o minimai. 10)

(3) Dal 2013 inant vëgnel alzè le limit d’eté por ciafè la ponsiun aladô dl coma 1, lëtres a) y b) sön la basa dl mecanism portè ite dal articul 1 dl decret – lege di 31 de mà dl 2010, n. 78 trasformè te lege, cun mudaziuns, dal articul 1, coma 1 dla lege di 30 de messè dl 2010, n. 122, che tol en conscidraziun la dorada de vita sciöche ara é gnüda relevada dal ISTAT. L’alzamënt vëgn stabilì cun deliberaziun dla Junta provinziala.11)

(4) Por le tëmp dal 1. de jenà dl 2013 ćina ai 31 de dezëmber dl 2015 vëgn le limit d’eté stabilì cun 65 agn y 3 mëisc. 12)

(1) Por ti podëi pormez ales prestaziuns singoles ne po les porsones che fej domanda nia jì sura i limić de davagn personal anual imponibl dà dant chilò dessot:

1. ponsiun por invalig zivii totai,
   ponsiun por verc zivii totai,
   ponsiun por verc zivii che vëiga n pü’ de val’,
   ponsiun por surć 2):
   5.200.000 lires;
   
2. ponsiun por invalig zivii parziai,
   l’indenité d’acompagnamënt por invalig zivii parziai de mëndra eté:
   2.500.000 lires.
   

(1bis) Por i fins dà dant tl coma 1 vëgn le davagn de laûr di invalig zivii parziai smendrì dl 50 porcënt.

(2) Por stabilì sce al é les condiziuns finanziares nominades tl coma 1 y por ći che reverda les prestaziuns da paié fora dal 1. de jenà ai 31 de mà de vigni ann vëgnel fat referimënt al davagn de dui agn dan dal ann olache les prestaziuns vëgn paiades fora; por ći che reverda les prestaziuns dal 1. de jügn ai 31 de dezëmber de vigni ann vëgnel indere tut en conscidraziun le davagn albü tl ann dan da chël olache les prestaziuns vëgn paiades fora.

(3) Por dötes les atres prestaziuns finanziares odüdes danfora da chësta lege ne vëgnel stabilì degügn limić de davagn, deache ares vëgn desponüdes ma por gauja dl handicap.

(4)14)

(5) Sce le Stat müda cun lege, tl cheder de so ordinamënt d’assistënza, les desposiziuns sön les condiziuns finanziares odüdes danfora por les prestaziuns statales che ti corespogn a chëres de chësta lege, mëss la Junta provinziala les surantó cun na süa deliberaziun por podëi apliché chësta lege, cun faziun dal medemo dé. 15)

(1) I limić de davagn dà dant tl articul da denant vëgn valutà vigni ann danü aladô dl indesc de valutaziun adorè dal Stat pro la mudaziun anuala di limić de davagn che vel por ti podëi pormez ales prestaziuns d’assistënza statales corespognëntes. La mudaziun anuala di limić de davagn ti vëgn lasciada alsavëi ales assoziaziuns che rapresentëia les categories interessades, ai patronać por l’assistënza soziala, ala stampa y ai atri mesi d’informaziun locai. 16)

(1) La domanda por les prestaziuns desvalies preodüdes da chësta lege é da mëte jö sön papier scëmpl, da sotescrì dala porsona interessada o che eserzitëia la potesté de genitur o dal ghirau y da menè ala comisciun sanitara odüda danfora dal articul 10; al mëss inće gnì injuntè la detlaraziun che le mal che gaujëia l’invalidité ne depënn nia da gaujes de vera, de laûr o de sorvisc.

Ala domanda mëssel gnì injuntè aladô dla categoria chisc documënć:

1. invalig zivii: zertificat anagrafich cumulatif de nasciüda, residënza y zitadinanza sciöche inće le scrit dl dotur aladô dla sort che la Junta provinziala determinëia cun na süa deliberaziun;
   
2. verc zivii: zertificat anagrafich cumulatif de nasciüda, residënza y zitadinanza y n scrit dl dotur dai edli che dà dant la diagnosa y la capazité eventuala da odëi che resta sce al vëgn adorè aiüć por odëi;
   
3. surć 2) : zertificat anagrafich cumulatif de nasciüda, residënza y zitadinanza y n scrit de n dotur spezialisé te medejina dles orëdles che atestëies le livel de surdité.
   

L’ofize competënt ne pëia nia do les domandes nia completes y ti spliga ala porsona che fej domanda ći che al manćia y che ara à la poscibilité da presentè ćiamò n iade la domanda. 17)

(2) Les domandes por ciafè öna dles prestaziuns finanziares preodüdes dal art. 3 vëgn tutes automaticamënter en conscidraziun por ciafè dötes les prestaziuns finanziares odüdes danfora dal medemo articul, che le damanant à le dërt da ciafè. 18)

(1) Pro vigni Aziënda speziala Unité sanitara locala vëgnel istituì na comisciun sanitara por stabilì l’invalidité zivila.

(2) Pro l’Aziënda speziala Unité sanitara Zënter-Süd vëgnel istituì la comisciun sanitara a livel provinzial por les vijites de control di invalig zivii. Chësta comisciun é competënta por les vijites de control straordinares, preodüdes regolarmënter dala Junta provinziala, por verifiché sce i invalig zivii à bëgn tres ćiamò les condiziuns damanades.

(3) Pro l’Aziënda speziala Unité sanitara Zënter-Süd vëgnel istituì les comisciuns sanitares a livel provinzial por constatè la vercité zivila y la surdité 19). Chëstes é inće competëntes por les vijites de control che alda laprò.

(4) Les comisciuns sanitares preodüdes dai comesc 1, 2 y 3 à l’inćiaria por trëi agn alalungia y é metüdes adöm da trëi comëmbri por vigni comisciun. Vigni comëmber ordinar à ćina trëi comëmbri suplënć che vëgn nominà ala medema manira y cun i medemi criters. La porsona a će vëgn chirida fora de preferënza danter i doturs dependënć dl sorvisc sanitar provinzial.

(5) N comëmber dla comisciun sanitara por stabilì l’invalidité zivila mëss ester n dotur spezialisé de neurologia o psichiatria o n dotur che é en sorvisc pro n’istituziun publica de neurologia o psichiatria. Les assoziaziuns di mutilà y invalig zivii plü rapresentatives a livel provinzial proponn un n comëmber.

(6) N comëmber dla comisciun sanitara a livel provinzial por les vijites de control di invalig zivii mëss ester n dotur spezialisé te ortopedia o psichiatria o neurologia o n dotur che é en sorvisc pro n’istituziun publica de neurologia o psichiatria. Les assoziaziuns di mutilà y invalig zivii plü rapresentatives a livel provinzial proponn un n comëmber.

(7) Dui comëmbri dla comisciun sanitara competënta a livel provinzial por constatè la vercité zivila mëss ester doturs spezialisà de oculistica. Un n comëmber vëgn nominé dala Seziun provinziala dla Uniun Verc Taliana (U.I.C.).

(8) Dui comëmbri dla comisciun sanitara competënta a livel provinzial por constatè la surdité 19 mëss ester doturs spezialisà por maraties al col, al nes y ales orëdles. Un n comëmber vëgn nominé dala Seziun provinziala dl Ënt nazional di surć (E.N.S.).

(9) Les comisciuns sanitares eserzitëia les funziuns dles comisciuns statales aladô dles leges di 26 de mà dl 1970, n. 381, di 27 de mà dl 1970, n. 382, y di 30 de merz dl 1971, n. 118, y mudaziuns suandëntes.

(10) Por les funziuns odüdes danfora dal articul 4 dla lege di 5 de forà dl 199, n. 104, vëgn les comisciun sanitares integrades da n assistënt sozial y da n dotur spezialisé di caji da ejaminé che constatëia l’esistënza dl handicap, la gravité dl handicap y inće la capazité de laûr y de relaziun dla porsona cun handicap. 20)

(1) Sce la porsona interessada ne se presënta por dui iadi indolater nia ala vijita de control, zënza na iustificaziun motivada, spo vëgnel aratè che ara ne n’à nia plü les condiziuns; chësc porta pro che al ti vëgn revochè bel atira les prestaziuns finanziares preodüdes dal articul 3 da pert dl ofize provinzial competënt. 21)

(1) La comisciun sanitara verifichëia tres la seziun competënta da iade a iade:

1. por ći che reverda i invalig zivii: la rajun dl’invalidité, le degrà dl handicap, l’inabilité totala eventuala di invalig zivii, l’incapazité da se möie zënza l’aiüt de na porsona d’acompagnamënt o l’incapazité da fà les cosses da vigni dé dla vita, da chël che al vëgn le bojëgn de n’assistënza permanënta; pro les inrescides che reverda i invalig zivii aplichëia la comisciun sanitara preodüda dal art. 10 la tabela che dà dant la perzentuala d’invalidité odüda danfora dal art. 2 dla lege di 11 de forà dl 1980, n. 18, y mudaziuns suandëntes;
   
2. por ći che reverda i verc zivii: la capazité da odëi che resta da un o trami i edli, eventualmënter cun l’adoranza de n meso por odëi, o l’ester daldöt verc;
   
3. por ći che reverda i surć 2): la surdité che n’à nia ma da fà cun rajuns ma psichiches. 22)
   

(1) Sce dai documënć injuntà n’él nia tler che al é n handicap che toma, por süa natöra y degrà, sot ai caji nominà dal articul 5, ne fej la comisciun degöna vijita de control y sciüra derevers la domanda de prestaziun finanziara cun n provedimënt aministratif motivé. Te düć i atri caji inviëiera la porsona interessada a na vijita.

(2) Ti caji de incapazité permanënta da gnì trasportà – che mëss gnì documentada da n dotur – po la comisciun autorisé na vijita a ćiasa. Do che la comisciun à ejaminé le scrit dl dotur, pora autorisé da iade a iade un de sü comëmbri da fà la vijita a ćiasa. Te chësc caje ti spétel ala comisciun da stabilì l’invalidité sön la basa di resultać dla vijita y dl scrit dl dotur deleghè.

(3) Sce le damanant ne se presentëia por dui iadi nia ala vijita, zënza na iustificaziun, spo vëgn chësc odü sciöche na renunzia y l’ofize competënt archiviëia la domanda definitivamënter. 23)

(4) Les domandes por la valutaziun dl agravamënt dl’invalidité o dl’incapazité da odëi vëgn ejaminades dales comisciuns competëntes sce al é i documënć sanitars che cumproa la mudaziun dl cheder tlinich da denant. Sce al é gnü fat recurs cuntra la dezijiun dla comisciun che constatëia l’invalidité y l’incapazité da odëi, vëgn les domandes por la valutaziun dl agravamënt pormò ejaminades do che al é gnü tut na dezijiun pro le recurs. 24)

(1) Sce la comisciun constatëia che le damanant n’é nia tles condiziuns preodüdes dal articul 5 de chësta lege, spo vëgn la domanda sciurada zoruch y le secretêr ti le lascia al savëi ala porsona interessada te diesc dis.

(2) Sce al vëgn constatè n handicap ti le lascia le secretêr alsavëi tl medemo tëmp al ofize provinzial competënt por l’assistënza soziala, ala porsona interessada y al’assoziaziun de categoria competënta dada dant tles leges nominades tl articul 1.

(1) Cuntra la dezijiun dles comisciuns sanitares nominades tl articul 10 po la porsona interessada fà recurs sön papier scëmpl, te 60 dis da canche ara à ciafè la comunicaziun, pro na comisciun d’apel aposta; al é da injuntè le scrit de n dotur spezialisé tl setur che reverda chël handicap. Chësta comisciun tol na dezijiun definitiva. A će de chësta comisciun él n dotur dl sorvisc sanitar provinzial o n dotur spezialisé convenzionè cun le sorvisc sanitar provinzial y i comëmbri dla comisciun é trëi doturs spezialisà nominà dal assessur por la sanité y chiris fora danter cin doturs designà dala Junta provinziala y spezialisà ti ćiamps dla medejina interna, dla neurologia, di edli, dla medejina dles orëdles y dl’ortopedia o te ćiamps de chësta sort; trëi de chisc doturs vëgn nominà dales assoziaziuns de categoria interessades. N dotur ne po nia ester tl medemo tëmp comëmber dla comisciun d’apel y dla comisciun sanitara preodüda dal articul 10. Ai comëmbri dla comisciun ti vëgnel paié, sce ares ti speta, les indenitês sciöche ares vëgn preodüdes por les comisciuns de pröma istanza. La funziun da secretêr vëgn surantuta da n funzionar, nominé dal assessur provinzial por la sanité. 25)

(2) La comisciun d’apel che tol na dezijiun sön i recursc cuntra le iudize de na comisciun sanitara preodüda tl articul 10, coma 10, vëgn integrada da n operadù sozial y da n dotur spezialisé ti caji da ejaminé. 26)

(1)Ai comëmbri dles comisciuns sanitares ti spétel i compënsc fissà dala Junta provinziala y les indenitês de sorvisc foradecà preodüdes dales normes provinziales varëntes. 27)

(2)28)

(3) Cun diagnosa capëscion chëra definitiva, formulada te porcënt d’invalidité.

(4) Sce tratan na sentada tignida aposta la comisciun preodüda dal articul 14 arata che i documënć dan man bastes, po la dezijiun sön le recurs presentè gnì tuta atira zënza che la porsona che à fat recurs vëgnes vijitada da n dotur. 29)

(1) Do che l’ofize provinzial competënt à ciafè la comunicaziun aladô dl articul 13 che al esist n handicap, ti damànel ala porsona interessada na detlaraziun sostituënta dl at de notorieté aladô dla lege di 4 de jenà dl 1968, n. 15, olache ara dà dant la data de nasciüda y le comun de residënza y detlarëia:

1. che ara à la zitadinanza taliana;
   
2. che ara ne ciafa degöna ponsiun de sorvisc o de vitima de vera y ne ciafa gnanca da n’aministraziun publica na ponsiun sciöche indenisaziun por n inzidënt sön le laûr, por le medemo handicap por chël che al vëgn damanè na prestaziun economica;
   
3. tan alt che al é le davagn total anual che vëgn sotmetü ala cuta sön le davagn dles porsones fisiches a ćiaria dl damanant tratan l’ann dan da chël olache al é gnü presentè la domanda.
   

(2) Por che al vëgnes conzedü les prestaziuns nominades tl articul 3, coma 1, zifres 6, 8, 9, 10 y 11 pol gnì dè jö, impede la detlaraziun preodüda dal coma 1, n zertificat cumulatif de nasciüda, residënza y zitadinanza.

(3) Sce l’ofize competënt ne ciafa degöna resposta ala domanda preodüda dal coma 1, pol la pretëne tres lëtra racomanada cun recioiüda derevers. Sce al passa 60 dis zënza resposta, ne vëgn la domanda nia azetada deache al n’é nia gnü menè ite i documënć che jô debojëgn. Le damanant po indere fà indô domanda te vigni momënt pro l’ofize competënt cun laprò la documentaziun damanada; te chësc caje vëgn la prestaziun paiada fora dal pröm dé dl mëis che vëgn do da chël olache al é gnü fat la domanda nöia. 30)

(1) Por ći che reverda i invalig de mëndra eté po la detlaraziun sostituënta preodüda dal articul da denant gnì dada jö da na porsona che eserzitëia la potesté di geniturs.

(2)31)

(1) Chëstes é les mosöres dles prestaziuns desvalies al mëis:

1. dötes les ponsiuns preodüdes dal articul 3, coma 1, zifres 1 ćina 5: dal 1. de setëmber dl 2008 inant 400,00 euro; 32)
   
2. ajunta integrativa por verc zivii totai: dal 1. de mà dl 1989 inant 102.900 lires, dal 1. de novëmber dl 1989 inant 104.650 lires;
   
3. ajunta integrativa por verc zivii che vëiga n pü’ de val’: dal 1. de mà dl 1989 inant 73.520 lires, dal 1. de novëmber dl 1989 inant 74.765 lires;
   
4. indenité d’acompagnamënt por invalig zivii daldöt nia abli: por l’ann 1989, 568.185 lires;
   
5. l’indenité d’acompagnamënt por verc zivii totai: por l’ann 1989, 621.455 lires;
   
6. l’indenité speziala por verc che vëiga n pü’ de val’: por l’ann 1988, 50.000 lires, por l’ann 1989, 53.300 lires;
   
7. l’indenité de comunicaziun por surć 2): por l’ann 1988, 200.000 lires, por l’ann 1989, 213.200 lires.
   

(2) Sce la mosöra dles prestaziuns statales corespognëntes vëgn aumentada cun lege statala, gnaràl adeguè en proporziun la mosöra dles prestaziuns preodüdes da chësc articul cun deliberaziun dla Junta provinziala, cun faziun dal medemo dé inant. 33)

(1) Dötes les prestaziuns preodüdes da chësta lege pëia ia le pröm dé dl mëis do da chël olache al é gnü presentè la domanda.

(2) Sce les condiziuns sanitares por les prestaziuns mëss gnì verificades pro na vijita de revijiun d’ofize da pert dla comisciun sanitara, pëia ia les prestaziuns le pröm dé dl mëis do da chël dla vijita. Te n te’ caje ne val nia debojëgn che le damanant presentëies domanda danü. 34)

(1) Na tredejima mensilité dles prestaziuns vëgn de regola paiada fora vigni ann deboriada cun la rata de dui mëisc por novëmber y dezëmber calcolada aladô dl’ultima rata dl mëis, en proporziun al numer dles rates dl mëis madorides tratan l’ann solar.

(2) Pro les ponsiuns nominades tl articul 3, coma 1, zifres 1 ćina 5 vëgnel apliché dal 1. de mà dl 1990 inant l’adatamënt automatich che vëgn preodü dales normes statales por les prestaziuns corespognëntes, cun faziun dal momënt preodü ilò. Chësc adatamënt vëgn inće apliché al’ajunta integrativa por verc zivii totai y che vëiga n pü’ de val’ aladô dl articul 3, coma 1, zifra 9.

(3) L’indenité d’acompagnamënt por invalig zivii daldöt nia abli y por verc zivii totai sciöche inće l’indenité speziala por verc che vëiga n pü’ de val’ y l’indenité de comunicaziun por surć 2) preodüdes dal articul 3, coma 1, zifres 6, 8, 10 y 11 vëgn automaticamënter adeguades ales somes che le Stat stabilësc por les prestaziuns statales corespognëntes sön la basa dla normativa varënta y plü avisa cun faziun dal momënt stabilì dal Stat. 36)

(1) Le diretur dla Repartiziun provinziala Familia y Politiches soziales emanëia le provedimënt cun chël che al vëgn conzedü la prestaziun. 37)

(1) Le provedimënt cun chël che al vëgn conzedü l’indenité d’acompagnamënt por invalig zivii de mëndra eté, mëss dè dant la data canche süa faziun toma; chësta va adöm cun l’ultimo dé dl mëis te chël che l’invalid complësc 18 agn. La licuidaziun dla prestaziun vëgn comanada dal ofize provinzial competënt vigni ann por i 12 mëisc che vëgn do; por chësc fin mëssel gnì dè jö la zertificaziun dada dant tl articul 16. 38)

(1) La composiziun dla comisciun sanitara y de chëra aministrativa preodüdes dai articui 10 y 21 mëss ti corespogn ala consistënza di grups linguistics sciöche dal’ultima cumpëda dla popolaziun, tl respet dla poscibilité da ti podëi pormez al grup linguistich ladin. 39)

(2)40)

(1) Cuntra le provedimënt preodü tl articul 21 po la porsona interessada presentè recurs te trënta dis da canche ara à ciafè la comunicaziun ala Junta provinziala che tol na dezijiun definitiva, do avëi ciafè l’arat dl ofize provinzial competënt y dl’assoziaziun che rapresentëia chë categoria.

(1) Cuntra i provedimënć definitifs dà dant ti comesc 14 y 24 vëgnel ametü la proteziun legala aladô dles trëi leges nominades tl articul 1, dan i organns ordinars y aministratifs competënć.

(1) L’Assessorat provinzial competënt ti relascia a chi che ciafa na ponsiun, n’ajunta o d’atres indenitês preodüdes da chësta lege, n codejel aposta olache al vëgn dant le numer d’iscriziun, sü dać personai, la categoria pro chëra che al toca, la data da canche al pëia ia les prestaziuns y les indicaziuns plü importantes dl provedimënt che ti dà le dërt da ciafè les prestaziuns.

(2) Tl codejel él implü inće da ciafè tles lercs aposta na fotografia y la firma dla porsona che à le dërt ales prestaziuns, trames autenticades cun stempl y firma dl secretêr de comun o de n’atra porsona inćiariada dal ombolt dl comun de residënza.

(1) Les prestaziuns ti vëgn paiades ales porsones che à le dërt da les ciafè cun les modalitês odüdes danfora dala lege provinziala di 17 de forà dl 1966, n. 3, 42) y plü avisa vigni dui mëisc, ai 8 de jenà, merz, mà, lugio, setëmber y novëmber.

(2) La Junta provinziala po stabilì che les prestaziuns vëgnes paiades fora vigni mëis y determiné les prozedöres che alda laprò.

(3) Sce la porsona che à le dërt da ciafè les prestaziuns é te n istitut d’assistënza o de cura olache al vëgn damanè n paiamënt al dé po les prestaziuns gnì licuidades diretamënter a chësc istitut cun le consëns dl titolar, o sce chësc n’é nia bun da intëne y orëi, cun le consëns di parënć plü daimprò. 43)

(1) Sön i assëgns de cunt corënt postal mëssel gnì dè dant i dać personai y la misciun dla porsona che à le dërt da ciafè les prestaziuns, le numer d’iscriziun che é sön le codejel, la soma netta da paié fora y eventualmënter inće i dać personai dl rapresentant legal o dla porsona che vëgn delegada da jì a tó i scioldi, sciöche inće les indicaziuns plü importantes dl provedimënt che ti dà le dërt da ciafè les prestaziuns.

(1) Le rapresentant legal o la porsona delegada da jì a tó fora i scioldi mëss firmé la cubita; cun la firma dla cubita vëgnel inće detlarè che le titolar dla prestaziun é en vita.

(2) Sce le titolar mör ti vëgnel paié fora les rates madorides y nia ćiamò prelevades al arpadù che mëss mostrè sö l’atestat de mort y na zertificaziun che documentëia che ël é l’arpadù.

(3) Sce le titolar mör do che al ti é gnü reconesciü l’invalidité mo dan le provedimënt d’atribuziun dles prestaziuns, à l’arpadù le dërt da ciafè les rates madorides ćina en le dé dla mort.

(4) Les rates nia ćiamò madorides mo che é bele gnüdes paiades danfora cun le paiamënt dl mëis ne po nia gnì ghirades derevers, ater co sce al é poscibl da les recuperè cun la retignüda de d’atri paiamënć eventuai che ti speta al titolar instës o a sü suzessurs de dërt por val’ rajun.

(5) La licuidaziun dles prestaziuns che ti speta a porsones de mëndra eté ti vëgn fata ala porsona che eserzitëia la potesté di geniturs dada dant tl articul 16, coma 1. 44)

(1) Le titolar dles prestaziuns o so rapresentant legal mëss ti lascè alsavëi bel atira al ofize provinzial competënt vigni mudaziun dles condiziuns che à da nen fà cun le paiamënt dles prestaziuns; l’aministraziun provinziala po te vigni momënt controlè d’ofize sce al é ćiamò les condiziuns che va debojëgn.

(2) Te vigni caje olache al n’é nia plü les condiziuns, vëgnel revochè les prestaziuns cun le prozedimënt preodü tl art. 21; sce al vëgn a s’al dè intardiamënć sospënn le diretur d’ofize le paiamënt por precauziun pornanche al ciafa la comunicaziun dl titolar aladô dl coma 1 o la comunicaziun d’ofize.

(3) La revocaziun à faziun dal pröm dé de un di mëisc dà dant tl articul 28 che vëgn atira do la sospenjiun dl paiamënt o, sce al n’é nia na sospenjiun, do che al é gnü fora le provedimënt de revocaziun; la revocaziun po gnì contestada aladô de chësta lege.

(4) L’ofize provinzial competënt po pretëne te vigni momënt che la porsona assistida dais jö la documentaziun che cumprô le dërt da ciafè les prestaziuns; te chisc caji à le diretur dl ofize le dërt da sospëne por precauziun le paiamënt dles prestaziuns. Sce la porsona assistida ne dà nia jö la documentaziun damanada te 40 dis, dà fora l’ofize n avertimënt aladô dl articul 15, coma 3 y inviëia ia la revocaziun dla prestaziun dal momënt de süa sospenjiun.

(5) Sce, do che al é gnü desponü la sospenjiun dl paiamënt dles prestaziuns finanziares, vëgnel constatè che la porsona assistida à le dërt da ciafè inant les prestaziuns, ti vëgnel paié derevers les somes che ti speta. 45)

(1) Ti caji olache les prestaziuns vëgn revocades sön la basa de inrescides d’ofize o é gnüdes paiades fora sön la basa de detlaraziuns falzes vëgnel stabilì cun provedimënt la restituziun dles somes incassades, cun i fić legai laprò, dala data olache al ne n’ê nia plü les condiziuns generales o finanziares; te düć i atri caji ne mëss les somes ciafades nia gnì restituides.

(2) Les prestaziuns ne mëss nia gnì restituides sce le titolar à n davagn netto al mëis de manco co 00% dla soma minima che ô ester por ademplì i bojëgns fondamentai dla vita, stabilida dala lege provinziala di 26 d’otober dl 1973, n. 69; chësc mëss gnì confermè dai ënć por l’assistënza de basa.

(3) La porsona interessada po, sce ara presentëia domanda y cun n provedimënt scëmpl dl diretur d’ofize, te vigni caje paié derevers les somes da dè zoruch te rates ćina alplü dui agn. 46)

(1) Les prestaziuns dades ai invalig zivii aladô dles zifres 1 y 2 dl articul 3, toma cun le pröm dé dl mëis do da chël olache le titolar complësc 65 agn. L’ofize provinzial competënt ti lascia alsavëi chësc terminn ala sënta dl I.N.P.S. da Balsan almanco sis mëisc denant che al tomes por che al pois gnì arjigné ca le provedimënt de reconescimënt dla ponsiun soziala de competënza de chël ënt. 47)

(1) Les prestaziuns de natöra sanitara preodüdes da chësc titul vëgn stabilides aladô dl D.P.R. di 8 de merz dl 1975, n. 474:

1. por les porsones cun n handicap preodüdes dal articul 5;
   
2. por i invalig zivii che à na incapazité da laurè permanënta de almanco n terzo o, sce ai n’à nia ćiamò 18 agn, che à tresfora dificoltês da ademplì les inćiaries y les aziuns de chë eté.
   

(2) Les desposiziuns preodüdes dal titul I de chësta lege vëgn aplicades por ći che reverda i organns y i prozedimënć por constatè la condiziun de sanité.

(3) Por ći che reverda i invalig nominà pro la lëtra b) stabilësc la comisciun sanitara preodüda dal articul 10 la condiziun sanitara ma por les prestaziuns d’assistënza odüdes danfora da chësc titul. Por ti podëi pormez a chëstes mëss les porsones interessades presentè na domanda al Assessorat provinzial por la sanité y mëte laprò les proes che al é les condiziuns preodüdes dal articul 4. 48)

(1) Ćina che al ne vëgn nia introdüt le sorvisc sanitar nazional tla provinzia de Balsan se crüzia l’aministraziun provinziala, tres l’assessur competënt, da mëte a desposiziun proteses y dl’assistënza sanitara spezifica di mutilà y invalig zivii y i mëna sce ara va debojëgn te zëntri de reabilitaziun tla provinzia o, ma te caji de nezescité cumprovada, te de te’ zëntri fora dla provinzia.

(2) L’aministraziun provinziala se crüzia inće, tres l’assessur competënt, dl’assistënza sanitara generala, farmazeutica, spezialistica y di ospedai a bëgn di mutilà y di invalig zivii, sce chësta assistënza ne ti vëgn nia dada dala cassa de maratia o da ënć d’assiguraziun.

(3) L’assistënza sanitara spezifica po gnì dada a ćiasa o te n ambulatore, ma ia por le dé o inće tratan na sojornanza te na ćiasa de cura.

(3/bis) Te caji de prescia por podëi recuperè les funziuns po les proteses gnì dades a chi che damana inće denant che al ti vëgnes scrit fora l’atestat de süa condiziun de sanité, sce le dotur che ti scrî les proteses detlarëia che ai à le dërt da les ciafè. 50)

(4) Tl respet dl prinzip preodü dal art. 11 dl D.P.R. di 28 de merz dl 1975, n. 474 po la Junta provinziala, por i fins dl’assistënza odüda danfora dai comesc da denant, rové a convenziuns cun tliniches universitares, cun ospedai, cun ënć, assoziaziuns y istituziuns publiches y privates che manajëia zëntri de medejina soziala adatà; chëstes istituziuns mëss ester sotmetüdes al control dl’autorité sanitara raionala competënta y pité prestaziuns adeguades dal punt de odüda educatif, medejinal-psicologich y sozial; implü po la Junta provinziala, sce al va debojëgn por l’assistënza cun proteses, inće rové a convenziuns aladô dles prestaziuns damanades cun profescionisć lëdi che à l’abilitaziun da eserzité la profesciun sanitara ausiliara o sorvisc ausiliars dl’assistënza sanitara.

(5) Por mantignì les carateristiches etniches y culturales di mutilà y di invalig zivii che fej pert dl grup linguistich todësch o ladin che mëss gnì menà te zëntri de reabilitaziun fora dla provinzia, aladô dl coma 1 de chësc articul, po la Junta provinziala rové a convenziuns inće cun zëntri de reabilitaziun al èster sce ai ademplësc les condiziuns preodüdes dal coma da denant.

(6) Les desposiziuns di comesc da denant vel inće, tan inant che ares po gnì aplicades, por i verc zivii y i surć ).

(7) Les modalitês y i limić dl’assistënza sanitara preodüda da chësc articul vëgn stabilis cun regolamënt d’esecuziun.

(1) La Junta provinziala é autorisada, ti limić preodüs da chësta lege, da ti conzede contribuć a ënć publics y a porsones iuridiches privates, che n’à nia fins de davagn, por fà sö, trasformè, amplié, mëte sö y miorè les atrezadöres di zëntri de reabilitaziun sciöche inće de d’atres istituziuns de terapia sciöche convić, istituć por pensionà, comunitês de convivënza y de na te’sort.

(1) Les desposiziuns de chësta lege à faziun dal 1. de novëmber dl 1978. Les porsones che à süa residënza tla provinzia de Balsan che ciafa te chël momënt prestaziuns preodüdes dales leges statales nominades tl articul 1, à da chësc dé inant le dërt da ciafè les prestaziuns corespognëntes sciöche ares vëgn preodüdes da chësta lege; ares n’à nia bria da se möie de chësc vers.

(2) Por che al sides poscibl che i scioldi vëgnes paià fora inant zënza interuziun ciafa l’ofize provinzial competënt bele dan da chësta data la lista di titolars y sü fascicui personai dai ofizi statai.

(3) Sce le damanant o le titolar dles prestaziuns odüdes danfora da chësta lege trasferësc süa residënza te n’atra provinzia, ti mëna la Provinzia autonoma de Balsan inant i documënć che va debojëgn ai ofizi competënć y revochëia les prestaziuns cun faziun dal pröm dé dl tëmp di dui mëisc de paiamënt do che ara à ciafè la comunicaziun. 51)

(4) Les porsones che à fat domanda da ciafè o ciafa prestaziuns sön la basa dles leges statales y trasferësc süa residënza tla provinzia de Balsan à le dërt da ciafè les prestaziuns preodüdes da chësta lege, tan inant che ares ti speta, y plü avisa dal pröm dé dl mëis do da chël olache al é gnü trasferì la residënza. La comisciun nominada tl articul 21 sostëgn a bëgn de chëstes porsones i provedimënć lià ales prestaziuns che ti speta eventualmënter; la porsona interessada mëss dè jö la documentaziun scrita dant dala lege y n zertificat cumulatif de nasciüda, zitadinanza y residënza canche l’ofize provinzial competënt à ciafè dala prefetöra de provegnënza i documënć che va debojëgn. 51)

(5) Che che ciafa al 1. de novëmber dl 1978 les prestaziuns paiades fora dala Provinzia aladô dla lege provinziala di 9 d’agost dl 1975, n. 38, ciafa da chësc dé inant l’ajunta integrativa preodüda dal articul 3, zifra 7 de chësta lege.

(6) Zënza se tignì ales desposiziuns preodüdes dal art. 5, i verc che te chël momënt à n vitalize preodü dal articul 19 dla lege di 10 de forà dl 1962, n. 66, y mudaziuns suandëntes, le ciafa inant a ćiaria dl bilanz provinzial.

(7) Les domandes y i recursc che é gnüs presentà dan le 1. de novëmber dl 1978 ai organns statai y n’é nia ćiamò gnüs elaborà, vëgn da chësc momënt inant surantuć dal ofize competënt dl’aministraziun provinziala y ti vëgn surandà aladô de chësta lege ai organns competënć che tol na dezijiun.

(8) Les desposiziuns di articui 8 y 20, coma 2 vel dal 1. de jenà dl 1979.

(1) Le personal provinzial competënt che eserzitëia les inćiaries aministratives dles comisciuns provinziales por constatè l’invalidité, po chirì fora da restè al sorvisc dl’aministraziun provinziala te 30 dis dala data dl provedimënt aministratif dla Junta provinziala.

(2) Le personal aministratif trasferì vëgn incadrè tl respet dl tratamënt economich da denant, tut fora indenitês eventuales liades al eserzize de certes funziuns. 52)

(1) Dal 1. de novëmber dl 1978 vëgnel abroghè i articui 1, 2, 3, 4, 5 y 6 dla lege provinziala di 9 d’agost dl 1975, n. 38, y la lege provinziala di 19 de jenà dl 1978, n. 10, y vigni atra norma provinziala che é en contradiziun cun chësta lege.

Chësta lege gnarà publicada tl Boletin Ofizial dla Regiun. Vignun a chël che al ti speta é oblié da la respetè y da la fà respetè sciöche lege dla Provinzia.